İş bırakma ya da Frenkçe deyimiyle grev sözcüğünün Osmanlıcası bu. İşçilerin bir zamanlar çokça başvurdukları etkin bir eylem biçimi. Zaman içinde işçi sınıfının olsun, işverenlerin olsun yapılarının değişmesiyle grev hareketinin de özelliği değişti. Hele son 20-30 yıldır çoklukla dünya üzerinden kalktı ve hızla da biçim değiştirerek yok olmaya doğru gidiyor.
Tarihte İlk ve Ortaçağları saymazsak günümüz benzeri grev hareketleri Batı'da burjuvazinin gelişip işçi sınıfının bir güç olarak kendini göstermesiyle başlar. On dokuzuncu yüzyıl başlarından itibaren Avrupa'da ve daha sonra ABD'de işçiler işverenlerin sömürü ve baskısına karşı örgütlenerek çözüm yolları ararlar. Bu çözüm yollarından biri de grevdir. İşçiler topluca işi bırakırlar, işveren de çaresiz kalır onların taleplerini kabul eder. Ya da onlara daha şiddetli bir baskı uygulayarak bu işten caydırmaya çalışır.
Yirminci yüzyıl başlarına kadar bu çark böyle döner. O tarihlerde komünist hareketin örgütlenmesiyle işçi sınıfı hareketi ve grevler bir hak arama biçiminden çok devleti ele geçirip işçi sınıfı iktidarını kurma hareketine dönüşür. Buna karşılık işverenler de boş durmaz, kendi ülkelerinin işçilerini sömürmektense işgal ettikleri Asya ve Afrika ülkelerinin zenginliklerini yağmalayarak bu yağmadan kendi işçilerine pay vermek suretiyle işçi hareketini uysallaştırmaya çalışır ve bu çabalarında da başarılı olurlar. Böylece sosyal demokrasi hareketinin temelleri atılmış olur. İşçiler yine hak aramak için toplantılar yapar, ama önce işverenle bir masaya oturur, anlaşamazsa greve gider ve sonunda el sıkışıp uzlaşırlar. Bu sistemin gerçekleşmediği tek ülke ise Çarlık Rusyası olur. İşçiler burada devrim yapar ve işçi sınıfı partisinin iktidarını kurarlar.
Yirminci yüzyıl böyle ilerleyedursun sahneye başka hareketli güçler çıkar. Bunların başında da üniversite gençliği gelir. Üniversite gençliğinin talepleri ekonomik olmaktan çok sosyaldir ve çoğunun da maddi temeli yoktur. Genellikle soyut taleplerle sahaya inen öğrenciler kolaylıkla yönlendirilebilecek bir güç oluşturur. Bu güç de doğru kullananın elinde etkili bir silah haline gelir.
Türkiye'de Batı'da gördüğümüz anlamda kitlesel anlamda işçi hareketleri 1960 lı yıllarda başlar ve 1980 yılına kadar devam eder. 12 Eylül 1980 de ise son bulur ve ondan sonra sönüp gider. Öğrenci eylemleri ve benzer karakterli kitlesel eylemler de 60 lı yıllarda başlamakla birlikte günümüze kadar devam etmektedir. Bu eylemler ilk başta iyi niyetli, demokratik üniversite talep eder biçimdeydi. Sonraları günün koşullarına uygun olarak anti emperyalist ve anti kapitalist söylemler yoğunluk kazandı. Çoğu kimse bu eylemleri bir devrimin tetikleyicisi olarak görüyor, bazıları seviniyor, bazıları korkuyordu. Ama perde arkası çok geçmeden ortaya çıktı.
Mevcut demokratik yönetim sıkıntılı bile olsa bir büyüme ve kalkınma süreci başlatmıştı. Bunu engellemenin en kolay yolu iplerini ellerinde tuttukları silahlı kuvvetleri iktidara getirmekti. Bunun için de ülkede karışıklık çıkarmak ve kurtarıcı görüntüsüyle yönetime el koymak gerekiyordu. İşte önce gerçek devrici isteklerle ortaya çıkan gençlik hareketleri zaman içinde yabancı servislerin ve içimizdeki cuntacı grupların güdümüne girdi. Onlar yat dedi mi yatıyor, kalk dedi mi kalkıyor ve ne yazık ki bunu devrim adına yaptıklarını sanıyorlardı. ABD güdümlü ilk darbe 12 Mart muhtırası şeklinde oldu. Darbeciler önce sahaya sürdükleri zavallı gençleri toplayıp yargıladılar. bir kısmını idam ettiler, bir kısmını çatışmada öldürdüler.
70 lerin ortasında demokratik yönetime yeniden dönülmesiyle gençlik örgütleri yeniden ortaya çıktı. Fakat bu sefer siyasi amaçları ön plana çıkmıştı. Aynı oyun yeniden oynandı ama bu sefer içinde bu örgütlere tepki gösteren milliyetçiler de vardı. Sonuç 12 Eylül 1980. Olaylar bıçak gibi kesildi. Yeni yönetimin ilk işi Yunanistan'ın NATO'ya yeniden dönmesini kabul etmek oldu. Yine tutuklamalar, yine idamlar.
Günümüze dönelim, öğrenci örgütleri ortada görünmüyor ama değişik isimlerde sivil toplum örgütü görünümünde birçok örgüt ortalıkta dolaşıyor. Bunlar her fırsatta protesto, gösteri, sokak hareketi yaparak kendilerini piyasaya çıkarıyor. Bunun en çarpıcı örneğini Gezi olaylarında gördük. Ağaçların kesilmesine karşıyız diye ortaya çıktılar, bir anda ortalığı yakıp yıkmaya başladılar. Ama bir şeyi hesap edemediler, karşılarında hareketi bastırmakta kararlı bir hükümet vardı. Ayrıca silahlı kuvvetler içinde tam olarak gücü ellerinde tutamadıklarından darbe yapmayı becermediler. Bu hareket bastırıldı. Unutmayalım, o günlere bunların sözcüleri devletle pazarlığa kalktı. İstanbul Havalimanı, Yavuz Sultan Selim Köprüsü ve birçok eserin yapılmaması kaydıyla eylemi durduracaklarını söyledi.
15-16 Temmuz gecesi ise son kozlarını oynadılar. Kalkıştıkları darbeyi yüzlerine gözlerine bulaştırdılar, böylelikle silahlı kuvvetlerde olsun, emniyet teşkilatında olsun tüm hainler temizlenmiş oldu. Bugün adına Türk Tabipler Birliği denilen terörist kuruluş yine piyasaya çıkmış sağlık çalışanlarımızı kandırmakla meşgul. Sağlık sistemimizdeki var olan bir kısım aksaklıkları, sorunları bahane ederek eline geçen her fırsatta sağlıkçılarımızı iş bırakmaya zorluyor. Onlar da mahalle baskısına boyun eğerek istemeye istemeye eyleme katılıyor. Bu efendilere şunu hatırlatma isteriz, devir değişti, artık ısmarlama darbe yapacak kimse kalmadı piyasada. Karışıklığı bastırmak için kolluk kuvvetleri bir işe kalkışacaksa o da yasa dışı hareketlerinizi engelleyip sizi adalete teslim etmek için olacaktır. Boşuna uğraşıyorsunuz, gelin ne sıkıntı varsa ortaya dökelim, devletimizle birlikte çözüm yollarını arayalım. Bu son çağrıdır.
