Dünya çapında kadınları etkileyen en yaygın kanser türü ve kansere bağlı en fazla ölümün ise
meme kanserinden olduğu biliniyor. Bu nedenle dünyada her sene Ekim ayı boyunca, meme
kanserine yönelik farkındalık yaratma ve bilinçlendirme etkinlerine yer veriliyor. Altınbaş
Üniversitesi de Cumhuriyetimizin 100. yılı anısına çıkardığı 100 kitap serisinden Dr. Hüseyin
Akyol’un hazırladığı “50 Soruda Meme Kanseri” kitabı ile bilinmesi gereken en önemli konulara
değindi. Kitap içeriği ile ilgili bilgi veren Dr. Hüseyin Akyol, Dünya Sağlık Örgütü’nün 2020 yılına
dair paylaştığı en son verilere göre dünya çapında 2,3 milyon kadına meme kanseri teşhisi
konulduğunu belirtti. Meme kanserine bağlı 685.000 ölüm kaydedildiğini söyleyen Dr. Hüseyin
Akyol, ülkemizde ise kanser olan her dört kadından birinin meme kanseri olduğunu açıkladı.
Küresel meme kanseri kontrolünü, toplumsal cinsiyet eşitliği ve bir insan hakları sorunu olarak
değerlendiren Altınbaş Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi, Dr. Akyol, “Kadınlar toplumda
merkezi roller oynarlar. Kadınları meme kanserinden korumak aynı zamanda ailelerini,
toplulukları ve bir bütün olarak ekonomiyi de korur.” dedi. Meme kanseri ölümlerinin
% 70'den fazlasının 70 yaşın altındaki bireylerde meydana geldiğini ayrıca düşük ve orta gelirli
ülkeleri de daha fazla etkilediğini dile getirdi.
“Hayat boyu her 8 kadından biri meme kanserine yakalanıyor”
Dr. Hüseyin Akyol, meme kanseri gelişme riskinin, ilerleyen yaş, obezite, alkol tüketimi, ailede
meme kanseri küsü, radyasyona maruz kalma, üreme öyküsü ve hormonal geçmiş ve tütün
kullanımı gibi faktörlere bağlı olduğuna kaydetti. Dr. Akyol’a göre, meme kanserin yükü,
herhangi bir belirti vermeden erken teşhisle tedavi ederek azaltılabilir.
“Meme kanseri, ileri dönemlere gelene kadar belirti vermeyebilir.”
Erken dönemde tanı konması tedavinin başarıya ulaşması ve kişinin hayatta kalma şansını
artırıyor. En önemli faktör ise kişinin bu konuda bilinçli olması. Dr. Akyol, erken evrelerde tespit
edilen meme kanserlerinin hem tedavilerinin daha başarılı olduğunu hem de hastanın yaşam
kalitesinin önemli ölçüde artığına dikkat çekti. Ülkemizde, Ulusal Kanser Tarama Standartlarına
göre 40-69 yaş aralığında; yakınması olmayan kadınlarda meme kanserinin erken tanısı için her
2 yılda bir mamografi kontrolu yapıldığını hatırlattı.
“Tarama ve tedavi nasıl yapılmalı?”
Dr. Akyol, bu taramalar sırasında her iki meme için mamografi çekilmesini gerektiğinde meme
ultrasonu ve MR’ı ile kontrollerin yapılmasını önerdi. Tedavinin ise genellikle radyasyon,
kemoterapi ve ameliyat gerektirdiğine işaret etti.
“Kötü beslenme ve hareketsizlik riski artırıyor”
Meme kanserine yakalanma riskini artıran faktörlere de değinen Akyol, fiziksel olarak aktif
olmayan kadıların daha yüksek risk taşıdıklarını anlattı. Kötü Beslenmenin önemli bir etkisi
olduğu belirterek, “Doymuş yağ oranı yüksek ve meyve ve sebzelerden yoksun bir diyet meme
kanseri riskini artırabilir.” tespitinde bulundu. Fazla kilo veya obezite sorunları olan kadınların da
normal kilodakilere göre daha yüksek risk altında olduğunu iletti.
Menopoz döneminde alınan bazı hormon replasman tedavisi türlerinin (hem östrojen hem de
progesteron içerenler), beş yıldan uzun süre alındığında meme kanseri riskini artırdığını
vurguladı. “Bazı oral kontraseptiflerin yani doğum kontrol haplarının da meme kanseri riskini
artırdığı bilinen bir durumdur” uyarısında bulundu.
8 Madde de meme kanserinden korunma yolları
“Meme kanserinden korunmak için 30’dan önce doğum yapın, emzirin”
Doğum ve hamilelik süreçlerinin meme kanseri ile doğrudan bağlantılı olduğunu anlatan Akyol,
“Bir kadının ilk doğum yaşı 35’ten sonra olursa veya uzun süreli bir hamilelik yaşamamışsa
meme kanseri riski daha yüksektir. Hamilelik, meme hücrelerini olgunlaşmanı, son aşamasına
ittiği için meme kanserine karşı korunmaya yardımcı olabilir.” değerlendirmesini yapın.
Akyol son olarak, bir ömür boyunca alkol gibi birçok faktörün meme kanseri riskini etkilediği
ifade ederek, “Yaşlanmak veya aile geçmişiniz gibi bazı faktörleri değiştiremezsiniz. Ancak
sağlığınıza dikkat ederek meme kanseri riskinizi azaltmaya yardımcı olabilirsiniz” diyerek basit
ama etkili yöntemler önerdi.
• Sağlıklı bir kiloda kalın.
• Düzenli egzersiz yapın.
• Alkollü içecekleri tüketmeyin.
• Sağlıklı beslenin
• 30 yaşından önce doğum yapın.
• Çocuklarınızı emzirin.
• Ailenize meme kanseri küs varsa veya BRCA1 ve BRCA2 genlerinizde kalıtsal değişiklikler varsa,
riskinizi azaltmanın diğer yolları hakkında doktorunuzla konuşun.
• Hayatınız boyunca sağlıklı kalmak, kansere yakalanma riskinizi azaltacak ve ortaya çıkarsa
kanserden kurtulma şansınızı artıracaktır.
